Starlink, Elon Musk’ın kurucusu olduğu ABD merkezli SpaceX şirketinin, uydular üzerinden Dünya’nın her yerinden internet erişimi sağlamak amacıyla Dünya yörüngesine gönderdiği çok sayıda uydudan oluşan bir ağdır. Bu uydu ağı için “Uydu Takımyıldızı” tanımı da yapılabiliyor. 2023’ten sonra Starlink üzerinden küresel çapta cep telefonu hizmeti de verilmesi hedefleniyor. Eylül 2022 itibariyle Dünya Yörüngesinde (LEO - Low Earth Orbit) Starlink’e ait 3.000'den fazla uydu bulunuyor. Proje tamamlandığı taktirde yaklaşık 12.000 uydunun dünya yörüngesine yerleşmiş olması planlanıyor. İlerleyen zamanlarda gerçekleştirilecek büyümelerle birlikte SpaceX’e ait uydu sayısının 42.000’e kadar ulaşma potansiyeli var.
Starlink uyduları nasıl çalışır?
Starlink üzerinden internete bağlantısı kurabilmek için öncelikle uydu ile etkileşim sağlayacak bir çanak antene ihtiyaç duyulmaktadır. Sinyale erişen uydu, dünya üzerindeki internet servis sağlayıcısına veriyi gönderiyor ve ilgili veri internetteki hedefine ulaşmış oluyor. Starlink üzerinden veri alınırken aynı yol tam tersi yönünde işliyor.
Starlink ile Uydu İnternet Nasıl Çalışır?
Uydu internet hizmetlerinin yüksek bölümü, Dünya yörüngesinde 35.786 km'de dönen uydularla veriliyor. Verilerin kullanıcıyla uydu arasındaki gidiş-dönüş süresi fazla oluyor. Bu da online oyun, görüntülü arama veya diğer düşük gecikme süresi gerektiren uygulamaları doğru şekilde çalıştırmayı neredeyse imkansız hale getiriyor.
Dünya'ya daha yakın (yaklaşık 550 km) bir yörüngede gezen ve tüm dünyayı kaplayan binlerce uydu barındıran Starlink’te ise gecikme süresi önemli ölçüde azalıyor ve yüksek hız gerektiren uygulamalar sağlıklı bir şekilde kullanılabiliyor. Ekim 2022’den sonra Starlink uydu hizmetinden yararlanabilmek için gerekli olan uydu bağlantı araçları 600 dolara satın alınabiliyor. Aylık abonelik ise 110 dolara alınabiliyor.
Starlink Tarihçesi
İlk Starlink uydu araçlarının Dünya yörüngesine yerleştirilmesi 2019 yılında yapılmış olsa da ar-ge ve üretim süreçlerinin yaklaşık 10 yılı geçtiği biliniyor. Tüm bu araştırma-geliştirme çalışmaları yaklaşık 10 milyar dolara mâl olduğu tahmin ediliyor.
Ne Zaman Kuruldu?
Starlink uydu ağının üreticisi olan SpaceX firması uzay taşımacılığını yaygınlaştırmak ve Mars’ta kolonileşmek için gereken finansmanı toplamak gibi planlamalarla 2002 yılında Elon Musk tarafından kuruldu. Uzay araçları ve yeniden kullanılabilen roket sistemleri ile bilinen şirket, Starlink’i oluşturması planlanan ilk uydu araçlarının 2019 yılının Mayıs ayında yörüngeye yerleştirdi.
Hangi Ülkelerde Etkin?
Temmuz 2022’de 36 ülke Starlink uyduları ile internete erişim sağlayabiliyordu. Dominik Cumhuriyeti, ABD, Kanada, Meksika, Porto Riko, Avustralya, Brezilya, Şili, Japonya ve Yeni Zelanda’ya ek olarak Avrupa’daki ülkelerin neredeyse tamamı Starlink ile internete bağlanmaktadır. Kapsama alanı her geçen gün artan Starlink, Dünya’nın her yerinden uygun fiyata internet hizmeti vermeyi amaçlıyor.
Starlink İlkleri
Starlink, ayrı bir şirketten ziyade SpaceX'in sunduğu bir hizmet aracı olmasına rağmen basında çok rağbet gördü ve SpaceX'in şirket değerinin yükselmesinde pozitif rol oynadı. Starlink hakkındaki ilk bilgiler 2015 yılının başında verilmeye başladı. SpaceX, 2016 yılında FCC’ye (Federal Communications Commission) uydu faaliyetleri lisansı için başvurdu. Bu lisanslama, altı yıl içinde yörüngeye fırlatılacak operasyonel bir uydu takımyıldızıydı. Starlink firması 2017 yılında tescil ettirildi. 2018 yılında da FCC’den tüm lisansları alındı. 60 uydudan oluşan ilk Starlink uydu takımyıldızı da 2019 yılında yörüngeye fırlatıldı. 2020'de SpaceX, küresel düzeyde kapsamaya izin verecek olan E-bandını kullanabilmek için lisans başvurusunda bulundu. Kasım 2020'de internet bağlantı hızı yükseltildi. Mayıs 2021’de 500 bin abone başvuru yaptı. Ağ hizmetleri için Microsoft ve Google ile sözleşmeler imzalandı. Haziran 2022’de aktif Starlink abone sayısı 400 bini aştı.
